egzama neden olur ne demek?
Egzama, tıbbi adıyla atopik dermatit, kaşıntılı ve iltihaplı bir cilt rahatsızlığıdır. Tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve bağışıklık sistemi reaksiyonlarının birleşimiyle oluştuğu düşünülmektedir. İşte egzamaya neden olabilecek faktörler:
Genetik Yatkınlık:
- Aile öyküsü: Egzama, ailede atopik hastalık öyküsü (astım, saman nezlesi gibi) olan kişilerde daha sık görülür. Genetik yatkınlık, cilt bariyerinin bozulmasına ve bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesine yol açabilir.
Bağışıklık Sistemi Reaksiyonları:
- Aşırı aktif bağışıklık sistemi: Egzamalı kişilerde bağışıklık sistemi, zararsız maddelere (polen, ev tozu akarları gibi) karşı aşırı tepki verir. Bu tepki, ciltte iltihap ve kaşıntıya neden olur.
- Cilt bariyerinin bozulması: Egzamalı ciltte cilt bariyeri zayıftır. Bu durum, alerjenlerin ve tahriş edici maddelerin cilde daha kolay nüfuz etmesine ve iltihabı tetiklemesine yol açar.
Çevresel Faktörler:
- Alerjenler: Polen, ev tozu akarları, hayvan tüyleri, küf mantarları gibi alerjenler egzamayı tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
- Tahriş ediciler: Sabunlar, deterjanlar, parfümler, sert kimyasallar gibi maddeler cildin tahriş olmasına ve egzama belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- Stres: Stres, egzama alevlenmelerini tetikleyebilir.
- Kuru hava: Kuru hava, cildin daha fazla kurumasına ve kaşınmasına yol açar.
- Terleme: Aşırı terleme, cilt tahrişini artırabilir.
- Enfeksiyonlar: Cilt enfeksiyonları egzamayı kötüleştirebilir.
- Besin alerjileri: Bazı gıdalar (süt, yumurta, fıstık gibi) bazı kişilerde egzamayı tetikleyebilir, ancak bu durum herkeste görülmez.
Özetle: Egzama karmaşık bir hastalıktır ve tek bir nedeni yoktur. Yukarıda listelenen faktörlerin birleşimi, bireysel genetik yatkınlığına bağlı olarak egzama gelişimini ve şiddetini etkiler. Tanı ve tedavi için mutlaka bir dermatoloğa başvurulmalıdır. Kendini tedavi etmekten kaçınılmalı ve doktor tavsiyelerine uyulmalıdır.